Veyis Güngör'ün kaleminden "Sigrid Kaag'dan, Mark Rutte'ye ültimatom "

Sigrid Kaag’dan, Mark Rutte’ye ültimatom

Hollanda Temsilciler Meclisi, yaz tatilinden sonra ilk kez toplandı. Tahmin edileceği üzere, meclis, hükümetin bir an önce kurulması konusunu ele aldı. Çünkü, hükümeti kurmakla görevlendirilen, Mariëtte Hamer’ın, Eylül ayı başında sunduğu rapor, hükümetin kurulmasının ne kadar zor olduğunu gösteriyordu. Hamer’a göre, siyasiler arasındaki ilişkiler sağlıklı değil, seçmenden korkuluyor, ülke yönetimsizlikle karşı karşıya. Hamer’in önerisi, bir ‘azınlık hükümeti’ kurulması şeklinde.

Altı aydır devam eden hükümet kurma çalışmalarının iki önemli ismi hiç şüphesiz, VVD lideri Mark Rutte ve D66 lideri Sigrid Kaag’dır. Hükümet kurma çalışmalarının, girdiği krizden çıkmasında bu iki isim, hayati rol oynayacak.

Politik analistler, Mark Rutte’nin bir ayağı olmayan sporcular gibi, koşmaya devam ettiğini söylüyorlar. Analistler, geçen yılın son ayında, ‘vergi dairesindeki skandal’ ile düşen hükümet, ilk hükümet görüşmelerinde, Pieter Omtzigthakkında ‘başka bir yerde görev’ yalanının ortaya çıkması gibi hatalar yapan Rutte’nin, hiç bir şey yokmuş gibi siyasete devam ettiği görüşündeler. Ayrıca, Rutte’nin seçim sürecinde dile getirdiği yeni yönetim şeklinden de bir eser görülmediğini, dile getiriliyor.

Hükümetin kurulması süresince kilit rol oynayan ikinci isim ise, D66 lideri ve Dışişleri Bakanı Sigrid Kaag. Kaag, Temsiciler Meclisi açılmadan iki gün önce, geleneksel ‘HJ Schoo-seminerinde’ bir konuşma yaptı. Kaag, kanuşmasında, hükümetin kurulmasında kendilerince olmazsa olmazları ortaya koydu. Kaag’ın değerlendirmeleri medyada ‘ültimatom’ olarak yer aldı.

Haftalık Elsevier dergisi tarafından organize edilen geleneksel ‘HJ Schoo-seminerinde’, Kaag tarafından koalisyon için ortaya konulan bazı değerlendirmeler şöyle.

Sigrid Kaag, “Dramatik ve aynı zamanda hızlı şekilde, uygulamaya konmayacak bir Hollanda iklim politikasını gündemine almayan kabinenin bir parçası olmam, inandırıcı olmaz” dedi. Buradan anlaşılan iklim değişikliğinin, Kaag için “varoluşsal bir tehlike” olarak görülmesidir. VVD’yi bu konuda oldukça zayıf ve yetersiz bulan D66 lideri,  iklim politikalarının radikal değişimine karşı gösterilen “uygulanabilir ve ödenebilir” gibi bir gerekçenin, aslında “hiçbir şey yapmama” olduğunu düşünüyor. VVD’nin içinde bir grubun, iklim politikalarının değişimine karşı olduğunu söyleyen Kaag, ne yazık ki, siyasette halâ geleneksel ‘Lahey ayak oyunlarının’ kullanıldığına dikkat çekiyor.

Konuşmasında, Hollanda’da siyasetin, kahve içerken, ilişkiler ağı içinde, kapalı kapılar ardında oynanan oyunlarla şekillendiği yorumu dikkat çekti. Öngörülen, koalisyon hükümeti için olmazsa olmazları da, “yeni bir iklim, göç, sosyal-ekonomik eşitsizliklerle mücadele” olarak ifade edildi.

Gerek D66 liderinin konuşması, gerek yaz tatilinden sonra yapılan ilk Temsilciler Meclisi tartışmaları, hiç bir siyasi liderin, nasıl bir hükümet kurulacağı konusunda her hangi bir fikre sahip olmadığını açıkça gösterdi.

Bu arada, hükümeti kurmakla görevlendirilen VVD’li Johan Remkes, bütün siyasi partilerin koalisyonla ilgili mevcut duruşlarını hızlı bir şekilde değiştirmeleri için bir çağrı yaptı. Ayrıca, parti liderlerinin kişisel duygusallıklarını bir kenara koymaları gerektiğini de söyleyen Remkes, VVD, D66 ve CDA’dan oluşan bir azınlık hükümetinin kurulup kurulmamasını araştıracağını belirtti.

Tecrübeli, anlayışlı, yapıcı ve birleştirici olan, yani kurt bir politikacı olarak bilinen Johan Remkes de, azınlık hükümeti veya makul bir koalisyon formülünü bulamazsa, iş artık, seçimlerin yenilenmesine kalıyor. Zira, bu yönde sinyali D66 lideri Sigrid Kaag, ‘HJ Schoo-seminerinde yaptığı konuşmasında, “Toplumu dinlemek zorundayız” cümlesiyle vermiş oldu.